จิตใต้สำนึก คือ สิ่งแรกที่ต้องสำรวจ เมื่อทำการ สะกดจิตบำบัด

             หลายคนอาจจะยังไม่คุ้นเคยกับคำว่า “ จิตใต้สำนึก “ บางคนอาจจะยังไม่รู้ว่าจิตใต้สำนึกคืออะไร และจิตใต้สำนึกมีผลกับอารมณ์ ความรู้สึก และความเป็น “ เรา “ มากน้อยแค่ไหน ดังนั้นก่อนอื่น ลองมาทำความรู้จักกับ “ จิตใจ “ ของเราเองก่อนดีกว่าว่า สิ่ง ๆ นี้คืออะไร

             จิตใต้สำนึกเกิดขึ้นจากประสบการณ์ในอดีตที่เราเก็บสะสมเอาไว้ตั้งแต่เราจำความได้ ไม่ว่าประสบการณ์อะไรจะเกิดขึ้นในอดีต ผลกระทบที่เกิดขึ้นกับเราจะถูกบันทึกเอาไว้ในจิตใต้สำนึก และเจ้าจิตใต้สำนึกจะทำหน้าที่ในการคอยเตือนเราอยู่ตลอดเวลาให้ถอยห่างออกมาจากสิ่งที่คล้ายกับประสบการณ์ในอดีตที่เคยทำร้ายเรามาก่อน ยกตัวอย่างเช่น บางคนกลัวหมาเอามาก ๆ เพราะตัวเองเคยถูกหมากัดมาสมัยเด็ก ๆ ทำให้ในปัจจุบันจะพยายามถอยห่างออกจากหมาทุกตัว ไม่ว่ามันจะเป็นหมาตัวเล็กแค่ไหนก็ตาม และเจ้าตัวก็มักจะรู้ตัวด้วยว่า หมาตัวเล็กเท่านั้นไม่มีทางทำอะไรอันตรายกับเราได้แน่นอน แต่ในใจลึก ๆ ก็ยังคงกลัวและพยายามถอยออกห่างอยู่ดี

             ประเด็นสำคัญที่สามารถสังเกตได้ในตัวอย่างข้างต้นก็คือ ทั้ง ๆ ที่เรารู้เหตุผลดี เรามีตรรกะสนับสนุนความคิดของตัวเองไปในทางหนึ่ง แต่จิตใต้สำนึกก็ยังทรงพลังพอที่จะบังคับเราให้กระทำอีกอย่างหนึ่งที่ส่วนกับตรรกะและความคิดในสมองของเราอย่างสิ้นเชิงได้ เพราะว่า จิตใต้สำนึกของเราอยู่นอกเหนือตรรกะและความคิดของตัวเรานั่นเอง นั่นเลยเป็นสาเหตุที่หลาย ๆ คนเคยพูดกับตัวเองว่า รู้ทั้งรู้ว่าอะไรเป็นอะไร แต่ก็ไม่สามารถบังคับตัวเองให้ทำอะไรบางอย่างได้ เหมือนกับในตัวอย่างว่า รู้ทั้งรู้ว่าหมาน่ารักตัวเท่านี้ทำอะไรไม่ได้ แต่ก็ยังไม่กล้าเข้าใกล้อยู่ดี นั่นแหละ

             ความแตกต่างของจิตสำนึกกับจิตใต้สำนึกก็คือ จิตสำนึกของเราจะทำงานด้วยการคิดวิเคราะห์ เราพยายามตัดสินทุกอย่างด้วยความเป็นจริงตรงหน้าทีเกิดขึ้นได้ แต่จิตใต้สำนึกจะเอาประสบการณ์เก่ามาตัดสินเหตุการณ์ตรงหน้าโดยที่ไม่สนเหตุผลหรือตรระกใด ๆ นั่นเป็นเพราะว่า ระหว่างจิตสำนึก และ จิตใต้สำนึกมีกำแพงที่เรียกว่า Critical faculty barrier หรือกำแพงเหตุผลกั้นอยู่นั่นเอง ซึ่งประสบการณ์ที่มีผลกับความรู้สึกเรารุนแรงก็จะถูกฝังเก็บเอาไว้ในจิตใต้สำนึกนี่เอง เป็นที่มาของคำพูดที่เราคุ้นเคยว่า “ ประสบการณ์ฝังใจ “ นั่นแหละ

             คราวนี้ความท้าทายในการจัดการกับจิตใต้สำนึกก็คือ มันไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ ที่เราจะสื่อสารกับจิตใต้สำนึกได้ เราไม่สามารถจะพูดกับตัวเองง่าย ๆ ได้ว่า “ หมาตัวแค่นี้ไม่ต้องกลัวหรอก “ แล้วหายกลัวได้ จิตใต้สำนึกเราไม่ได้เข้าถึงได้ง่ายแบบนั้น การจะติดต่อสื่อสารกับจิตใต้สำนึกของเรา จำเป็นจะต้องทำให้เราตกอยู่ใน trance หรือ ภวังค์ เสียก่อน เราถึงจะสามารถติดต่อและสื่อสารกับจิตใต้สำนึกได้ และการพาคนเข้ามาในภวังค์ คือหนึ่งในองค์ประกอบที่นักสะกดจิตบำบัดต้องมี

             หลายคนคงจะคิดว่าตัวเองอาจจะไม่สามารถเข้าสู่ภวังค์ได้ ไม่รู้ว่าภวังค์คืออะไร แต่ถึงคุณจะไม่รู้จักกับภวังค์ เชื่อว่าทุกคนเคยเข้าสู่ภวังค์กันมาหมดแล้ว ถ้าหากว่าคุณเคยดูหนังดูภาพยนตร์ แล้วอินกับเนื้อเรื่องมาก ๆ คุณตื่นเต้นเวลาพระเอกกำลังจะปราบผู้ร้ายได้ คุณเศร้าเวลาที่นางเอกอกหัก หรือคุณคนลุกเวลาที่บรรยากาศในหนังวังเวงน่ากลัว นั่นแหละคือคุณกำลังอยุ่ในภวังค์แล้ว เพราะว่าคุณกำลังเอาตัวเองเข้าไปอยู่ในเหตุการณ์ที่ไม่ได้เกิดขึ้นจริง มันเป็นเพียงเหตุการณ์ที่คุณก็รู้ว่าถูกแสดงและจัดฉากขึ้นมา แต่คุณก็อดไม่ได้ที่จะมีอารมณ์และความรู้สึกไปกันมันด้วย ทั้ง ๆ ที่ในความเป็นจริง คุณแค่กำลังนั่งจ้องจอภาพอยู่บนเก้าอี้สบาย ๆ เท่านั้นเอง

             นักสะกดจิตบำบัดจะใช้เครื่องมือที่พวกเขามีในการสื่อสารกับคุณ และพาคุณเข้าไปในภวังค์ในลักษณะเดียวกันกับที่ภาพยนตร์ทำนั่นแหละ แค่เป้าหมายและสารที่นักสะกดจิตบำบัดต้องการจะสื่อสารกับคุณจะเป็นสารที่จะช่วยทำให้คุณหันมาให้กำลังใจตัวเอง และรักษาสุขภาพจิตใจของคุณได้นั่นเอง