อยากโค้ชเป็น แต่ไม่อยากทำอาชีพโค้ชได้ไหม?

ช่วงที่ผ่านมา มีกระแสข่าวจากคำว่า Life Coach ต่างๆมากมายใน Social Media ซึ่งอาจจะทำให้หลายๆคนมีความเข้าใจในการ Coaching ที่แตกต่างกันออกไป บางคนอาจจะมองว่ามันคือศาสตร์ในการพัฒนาคุณภาพชีวิต บางคนอาจจะมองว่านี่คืออาชีพที่มีหน้าที่แนะนำวิธีการใช้ชีวิต บางคนอาจจะได้เห็นมุมมองใหม่ๆหลายรูปแบบเกี่ยวกับการโค้ช คนที่สนใจในการโค้ช คนที่อยากจะเป็นโค้ชหรืออยากโค้ชเป็นอาจจะมีคำถามเกิดขึ้นมาว่าจริงๆแล้ว Coaching คืออะไร? และจำเป็นไหมว่าจะต้องทำอาชีพโค้ช จึงจะสามารถโค้ชได้?

คำตอบคือ  Coaching เป็นทักษะในการใช้กระบวนการอย่างหนึ่ง และการใช้ทักษะ Coaching ไม่ได้แปลว่าคุณจะต้องทำอาชีพโค้ช เพราะฉะนั้นทักษะ Coaching ไม่ได้จำกัดไว้สำหรับคนที่จะทำอาชีพโค้ชเท่านั้น ทักษะการโค้ชคือสิ่งที่ผู้นำทุกคน, คนที่อยากพัฒนาตัวเองและคนรอบตัวควรจะมี มันเป็นกระบวนการในการตั้งคำถามให้คิด การฟังระดับลึกอย่างตั้งใจ และสะท้อนให้อีกฝ่ายรับรู้ได้ด้วยตัวเอง โดยที่ ไม่ใช่การแนะนำหรือบอกความคิดเห็นของตัวเองโดยที่ไม่ได้รับอนุญาต ดังนั้นทุกคนสามารถใช้ทักษะการโค้ชให้เกิดประโยชน์ได้ หากเข้าใจและศึกษามาอย่างลึกซึ้ง, ถูกต้อง และหมั่นฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ

             หลายๆคนอาจจะยังติดใจอยู่ว่า โค้ชไม่แนะนำ/ไม่ให้คำตอบกับเราหรือ? แล้วเราจะสามารถพัฒนาไปถึงเป้าหมายได้อย่างไร?  Coaching ไม่ใช่การแนะนำแนวทาง และโค้ชที่ดีจะไม่แนะนำโดยที่ไม่ได้รับการอนุญาตก่อน  Model ใน Coaching คือการ “ตั้งคำถาม” ซึ่งแตกต่างจากการชี้ปัญหาของ Consult หรือการบอกวิธีการในรูปแบบการ Training

เชื่อว่าคนหลายคนที่มีเป้าหมายเดียวกัน แต่เส้นทางเดินอาจจะเหมือนกัน หรือแตกต่างกันขึ้นอยู่กับประสบการณ์และวิธีการส่วนตัวของแต่ละคน ดังนั้นคำตอบต่อปัญหาและเป้าหมายต่างๆที่ทรงพลังที่สุดจะมาจากตัวเองทั้งนั้น ความทรงพลังของทักษะการโค้ชคือ ผู้ที่ได้รับการโค้ช(Coachee) จะเป็นผู้ที่หาคำตอบให้กับตัวเอง ผ่านการสนับสนุนจากโค้ชในด้านต่างๆ ดังนี้

      1. ตั้งคำถามปลายเปิดที่มี Impact สูง 

คำถามปลายเปิดคือเครื่องมืออันทรงพลังที่จะทำให้แต่ละคนเลือกทางเดินของตัวเอง ยกตัวอย่างเปรียบเทียบคือ ถ้าคุณเดินทางมาเจอทางแยก โค้ชจะไม่ดึงมือคุณให้เดินไปทางใดทางหนึ่ง โค้ชจะถามว่าคุณจะเลือกเดินทางไหน คุณอยากเดินทางซ้าย? ขวา? เส้นทางนั้นมันจะพาคุณไปถึงเป้าหมายของคุณใช่ไหม? ถ้าคุณเดินไปทางซ้ายจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง? คุณต้องระวังอะไรกับเส้นทางนี้ไหม? คุณจำเป็นต้องมีอุปกรณ์อะไรบ้างในการเดิน?

      2. การฟังในระดับลึก

เมื่อ Coaching คือการตั้งคำถาม สิ่งต่อมาที่จะขาดไม่ได้คือการฟัง และการฟังที่ดีควรจะเป็นการฟังที่ไม่มีอารมณ์ของโค้ชเข้าไปตัดสินกับสิ่งที่ Coachee พูดอยู่ (Mind read) นอกจากนั้นการฟังยังสามารถแบ่งความลึกในการฟังออกเป็น 3 ระดับตั้งแต่ระดับ Context  ที่จะรับรู้ประโยคที่พูดคำต่อคำเท่านั้น ต่อมาคือระดับที่ฟังแล้วเข้าใจอารมณ์ในการสื่อความหมายต่างๆของผู้พูด หรือ Tellers Emotion และสุดท้าย คือการฟังระดับที่ลึกลงไปถึงเจตนาที่มีต่อคำพูดของผู้พูด หรือ Intention ซึ่งต้องอาศัยการเรียนรู้อย่างเข้มข้น และการฝึนฝนอย่างสม่ำเสมอ